"1.02 Gromnica - zima spotyka się z wiosną, wyjście po raz pierwszy na miejsce obrzędowe, przyzywanie Bogów, czczenie ich
21.02 Strzybóg - modły i prośby o pogodę i „przywianie” wiosny, przewidywanie pogody
1 MARZEC - JASKÓŁKA - początek wzywania wiosny, przyzywanie ptaków do powrotu z wyraju, przewidywania pogody, czczenie Mokoszy, zostawianie na ziemi symboli solarnych w celu przyciągnięcia słońca
od 9.03 -Perepłut - rodzi się nowa woda; uświęcanie wody, zbieranie „żywej wody” ( z trzech źródeł) do celów magicznych, symboliczne spryskiwanie się nią
13.03-20.03 Tydzień Jarowita - modły i przywoływania Jarowita; dawniej oprowadzano po wiosce chłopca przebranego za Jarowita (tj. ubranego na biało z kłosami żyta w dłoni, siedzącego na białym koniu)
20.03 Dzień oczyszczenia - symboliczne spryskiwanie się wodą w celu oczyszczenia przed wielkim dniem
21.03 Jare święto - wiosenna równonoc; witanie Słońca - Swarożyca, czczenie Mokoszy, wbicie w ziemię pierwszej kłody jako symbol zapłodnienia (wcześniej nie wolno było tego robić, ponieważ Ziemia była brzemienna), taczanie jaj po ziemi, wyniesienie kukły Morany ze wsi, składanie ofiar
22.03 Wełkydeń - pierwszy dzień świąteczny; święcenie jadła i jaj „żywą wodą”, modły do Bogów
23.03 Konopielka - polewanie dziewcząt wodą przez chłopców (wezwanie urodzaju), a te z kolei obdarowywują ich pisankami
24.03 Bogini wiosna - Przebudzenie Ziemi, palenie ognisk w celu ogrzania jej, święcenie ziarna na zasiew
25.03 Perun - przywoływanie burzy, rozpoczęcie siejby
15.04 Jarowit - dzień poświęcony czczeniu Jarowita
16.04 Rachmański wełkydeń - puszczanie na wodę skorupek po pisankach
22.04 Łada - czczenie jej, dzień ten zaprowadza równowagę w przyrodzie i w ludziach; święto dziewcząt
23.04 Święto mężczyzn - czczenie ognia i spryskiwanie go piwem, obmywanie się rosą, modły do Świętowita
1.05 Żywia - święto zieleni i życia
2.05-11.05 Rusalny tydzień - ofiarowywanie chleba, płótna i wianków dla rusałek, wił i Mokoszy
10.05 Zielnik - zbieranie ziół, święcenie ich, składanie roślinom żertrwy z piwa lub miodu
10.05-17.05 Nowe lato - pierwotna nazwa zielonych świątek; wicie wieńców i majenie domów, oprowadzanie po wiosce dziewczyny przebranej za Ładę (błogosławi ona każdy dom, obdarowywując go płodnością)
15.06 Świętowit - modły o urodzaj, żertwy
21.06-24.06 Kupała - letnie przesilenie; magiczna noc, rośliny zebrane tej nocy mają niezwykłą magiczną noc; wygaszenie starego, brudnego już ognia i zapalenie w tym miejscu nowego (chodzi o ogień domowy, który płoną przez cały rok), pierwsza prawdziwa kąpiel, dziewczęta puszczały wianki na wodę, wróżyły na temat zamążpójścia; święto miłości, kojarzenia się par, jedyna noc, kiedy mężczyzna mógł bezkarnie posiąść kobietę
30.06 Pożegnanie Jarowita - żegnanie Jarowita, jako że wiosna się skończyła
1.07 Swaróg - oddawanie mu czci, początek sianokosów
13.07 Chors - modły, przewidywanie pogody
20.07 Perun - modły, czas na składanie przysiąg, braterstwa
22.07 Perperuna - modły, prośby o urodzaj
6.08 Spas - święto Simargła, składanie mu ofiar, święcenie owoców i zbóż
15.08 Mokosza - czczenie Matki Ziemi oddającej swe plony ludziom
19.08 Strzybóg - prośby o pogodę
1.09 Dadźbóg - rytualne zapalanie świec w domu wieczorną porą, święcenie ognia domowego
4.09 Perun i Perperuna - pożegnanie ich, palenie ognisk i zamawiania przed pożarem
8.09-9.09 Rodzanice - modły, poświęcanie chleba i jego błogosławieństwo
14.09 Święto wyraju - pożegnanie ptaków, które na zimę odlatują do wyraju
21.09-23.09 Święto plonów - równonoc jesienna; dziękowanie Mokoszy za plony, częstowanie obrzędowym kołaczem, robienie wieńców z kłosów zboża i święcenie ich, żegnanie Słońca, wróżby dotyczące urodzaju na rok następny
24.09 Domowy - modły do niego, by strzegł zapasów, składanie mu ofiar w czterech kątach domu
24.10 Dziady - dzień pamięci o zmarłych, równocześnie święto Welesa; palono grumadki na grobach zmarłych, spożywano obiaty (rytualne bezmięsne posiłki dla zmarłych), prośby do Welesa o opiekę nad duszami
24.11 Dola - wróżby dotyczące przyszłego losu
29.11 Kalita - od tego dnia odgryza się kęsy z rytualnego chleba, co symbolizuje zmniejszanie się dnia
6.12 Dziadek Mróz - przychodzi zima, a z nią Dziad Mróz, trzeba go zaprosić na kolację
21.12-23.12 Szczodry wieczór - zimowe przesilenie; witanie Słońca, które od tego dnia będzie coraz dłużej gościć na niebie, rozpalanie ognisk w celu przywołania go, w domu zapalano tzw. podłaźniki - świeczki na gałązkach sosnowych lub świerkowych ozdobionych kokardkami
24.12-30.12 Szczodre gody - świąteczne obchodzenie rozpoczęcia nowego cyklu, który był za razem rozpoczęciem nowego roku; w tych dniach czczono przodków, Roda jako ojca wszystkiego, Swaroga, Swarożyca, Mokoszę
Jak widać, święta opisałam bardzo schematycznie. Dokładne opisywanie obrzędów zajęłoby zbyt dużo miejsca, natomiast każdy zainteresowany bliżej tematem z łatwością znajdzie odpowiednie źródła (wystarczą książki dotyczące roku obrzędowego w kulturze ludowej). Na czerwono zostały zaznaczone główne święta związane ze zmianami pór roku.
Kalendarz ten został opracowany na podstawie książki Haliny Łozko Rodzima wiara ukraińska.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz