Uwaga: ten artykuł będzie systematycznie rozwijany i uzupełniany : ostatnia aktualizacja 26 grudnia 2015
Boska Strawa
Jak wiecie strawa to jeden z obrzędów związanych z pogrzebem i
uczczeniem Dziadów – czyli Duchów Przodków/Zmarłych, ale strawa to po
prostu pokarm bogów tak jak i żertwa – gorący posiłek (żar-ger) boski.
24 12 7524 – Pełnia Księżyca (9+9 + 99% = 9)
 |
| Ostatnia Pełnia 7524 (9) obejmuje 3 dni: 24 – 25 – 26 grudnia |
Żercy w Gody – obrzęd (Słowiańska Wiara)
Witam Was w tym Świętym Borze!
Witamy Cię Świętoborze!
Oto dokonało się kolejne Koło Swaroże, dokonał się rok, przeminęły
cztery jego pory i znów stoimy tu, u progu nowego cyklu. Nastały Gody –
Szczodry Wieczór. Dziś żerzymy narodziny Bożica, Młodego Słońca
Niezwyciężonego, Swaroga, który tego dnia najkrócej panuje, by po tej
nocy odrodzić się i dać nową nadzieję i zapowiedź swej chwały. Nadchodzi
zima, dzieciństwo Słońca, które będzie wzrastać z dnia na dzień, by w
końcu pokonać ciemność u szczytu swej potęgi. Dla naszych Ojców był to
czas odpoczynku i korzystania z plonów całego roku, radowali się więc
oni tym szczodrym wieczorem.
Jak nasi ojcowie drzewiej, tak my dziś pomni i dumni swej
Słowiańskiej Krwi i Tradycji chwalimy Bogów i Żywioły składając im
trzebę. Ojców wspominamy i na ucztę prosimy, bo święta to rodzinne,
pełne powagi, ale i radości i nadziei. Radujemy się w ten czas godowy,
czas szczodry, bo ku nowemu zmierzamy wyzwaniu nieodgadnionemu,
napełnieni nieśmiertelną siłą Swaroga. Pytamy więc dziś losu wróżby
czyniąc, co nam pisane być może. Żerzymy i Chorsa – miesiąc nasz
jasniejący, co zimową nocą drogi nasze oświetla, bo tak noc, jak i dzień
w jeden mały cykl doby się składają wedle prawideł Natury.
Żerca I: Zamknijcie krąg, silną Zadrugę, by nic z zewnątrz nie miało doń dostępu, ni żadna siła nie rozerwała go od środka.
Żerca obchodzi wkoło kołacząc, potem sól sypiąc w krąg.
Żerca I: Swarogu! Ty wyznaczasz rytm życia naszego,
ty dodajesz nam sił, dziś to Twe narodziny, witamy Cię więc Bożicu,
trzebę tobie składając!
Żerca II: Swarożycu! Ziemski synu swego niebieskiego Ojca, Tobie to zawdzięczamy nasz rozwój, przyjm jak co rok w swe ciało naszą trzebę!
Żerca III: Dadźbogu! Oto Szczodry Wieczór, twoja to dziedzina, bo ty wspomagasz swą łaską nasz trud i wysiłek, zwracamy Ci Twe dary!
Żerca IV: Świętowicie! Perunie! Panie wszystkich Słowian, twój miecz i młot bierzemy na symbol naszej walki, dodaj nam odwagi i siły!
Żerca I: Welesie! Pomorski Trzygłowie! Patronie
Zadrugi naszej, co na czarnym koniu bieżysz i pomorską dziedzinę w
opiece masz, przyjm naszą trzebę!
Żerca II: Rodzie! Co dajesz początek życia
wszelkiego, coś pierwociną ludu całego Sławskiego, łączysz go w łańcuchu
tych co przeminęli, co są i co nastaną, przyjm naszą trzebę!
Żerca III: Siemie! Co rodziną się każdą opiekujesz,
to Twój jest czas najszczęśliwszy, bo Szczodry Wieczór łączy rodziny w
radości i dostatku, przyjm naszą trzebę!
Żerca IV: Strzybogu! By wnuki Twoje – wichry nie
wiły się nam na przekór zatrzymaliśmy nasze wrzeciona! By Pogwizd co na
dzikie łowy wyruszył raczył szeptać do nas przez korony drzew, przyjm
naszą trzebę! Prosimy Was Stribogowe Wnuki na wieczerzę!
 |
| Kołacz Ręce Boga z symbolami Światła Świata – Świastykami |
cytuję z Księgi Tura:
Gdy świdrem ogniowym rozpalono już ogień, wrzucano do niego Badniaka (często również przybranego w siwe włosy i brodę), siadano lub stawano w świętym kręgu i śpiewano o Koladzie-Kołodzie, z której wylęgnie się światło. Z iskier wznoszących się w niebo wróżono o plonach i stadach w następnym roku. Potem przenoszono żar z ogniska (każdy brał jedno polano albo węgielek) do swoich domów. Żar kładziono do pieców w domostwach i od niego rozpalano „świeży” ogień („stary” był od rana tego dnia wygaszony). Żar w piecu podtrzymywano przez cały rok.
Następnego dnia zasiadano w kręgu wokół Snopa-Kolędy (Macicy – Kłódzi, mającej symbolizować prawdziwą Kłódź Swąta, z której odradza się Swet-lnica, Boża Krówka). Tu odbywało się ciche, milczące oczekiwanie do wieczora, aż do chwili, gdy na niebie pokazywała się pierwsza gwiazda, owo Światło (Iskra Swąta). Widziano w niej obraz pierworodnej iskry – zaczynu istnienia (Skry Światła – Swetu, Skry Świata – Swetu, Skry Świętej – Swąta, Skry Świtu – Swiłtej). Niepojawienie się owej gwiazdy oznaczałoby koniec świata, zapowiadałoby niechybne zwycięstwo Sił Ciemności w mającej się rozpocząć nocnej bitwie, prorokowałoby nadejście nocy, która nigdy się nie skończy.
Kiedy gwiazda się wreszcie pokazała, Tajna Doba (czas tajemnicy i ciszy) dobiegała końca, rozpoczynała się zaś Potajna Noc. Od tej chwili śpiewano wesołe, skoczne kolędki, w których sławiono czyny Łada, Boża-Bożeńka (Boda-Bożeboga) i Body Zapaśniczki, opowiadano o Świetle i Kłódzi. Spożywano święte potrawy (kutję i kisiel),wróżono, obsypywano się owsem, Życzono sobie pożytków. Wszystko to działo się pod czechołem, białym obrusem zawieszonym u sufitu i skrywającym Jemiołę (symbol odwróconego Drzewa Drzew) albo Światliszcze – rozbudowany gałęziasto wisior wykonany ze słomek i ozdób (także symbolizujący odwrócone Drzewo Drzew).
Ta uczta nie była wcale przejawem radości, lecz lęku i stanowiła czynność obrzędową mającą na celu dodać ducha bogom i bogunom walczącym po dobrej stronie. Raczono się odurzającymi napojami po to, żeby dodać sobie otuchy, uzyskać śpiewny, święty trans i zapomnieć o tej strasznej bitwie, która przez całą noc trwała wokół biesiadujących. Tę noc nazywano właśnie potajną. W potajną noc nie wolno było wyrzucić żadnego wędrowca za próg. Byłby to akt obrazoburczy, wręcz barbarzyński, ponieważ na świecie, w ciemnościach, szalała bitwa, a przestrzeń wypełniały demony.
Po owej nocy cudownego ocalenia Bożej Krówki (kiedy Snop-Kołoda tryskał światłem pośród ciemności,
a zwierzęta przemawiały ludzkim głosem), nastawał dopiero czas prawdziwej radości ze wspaniałego zwycięstwa – wielkie święto, zwane Zapustami. Ruszał korowód z chorągwiami, wózkami kultowymi, w maskach, najpierw do kątyny lub miejsca świętego, na przykład na bugryszcze do sjenowitego drzewa rodu albo do zapisu – drzewa plemiennego. Odwiedzano żalniki z podziękowaniem dla bogów, duchów opiekuńczych i dla dziadów (zmarłych).
Obszedłszy miejsca święte i żalniki, pochód obchodził też całą wieś. Od tego momentu ruszały również korowody młodych ludzi, wtajemniczonych różnych bractw, grumad guślarzy, przedstawiających dzieje niebiańskiej bitwy.
W pochodach tych odtwarzano to wszystko, co według mitów działo się poprzedniej nocy na niebie. Stąd
w korowodzie obecność kozłów, turów (turoń) i niedźwiedzia.
Obrzędy związane ze Szczodrym Wieczorem, Tajną Dobą, Potajną Nocą i ogólnie mówiąc, Godami, były bardzo bogate i rozległe.
Kolędnicy, czyli zapustnicy, jeszcze w XIX wieku chadzali poprzebierani za tzw. drabów, z młodym wilczkiem albo sarną czy niedźwiadkiem. Wkładali na siebie kożuchy wywrócone włosem na wierzch i obwiązywali się powrósłami z pełnych kłosów albo grochowinami. Zwyczaj „obwiązywania” dotyczy też zwierząt domowych i drzew – miało to przynieść pomnożenie przychówku. Groch i pełne kłosy to symboliczne, roślinne wcielenia Sporów i Rgłów, bogów darzących powodzeniem i urodzajem.
Z chodzeniem po kolędzie wiąże się też postać Mikołaja (właściwie pogańskiego Mikoły-Mąda), który chodził
od domu do domu skuwając ziemię mrozem i lodem, a jednocześnie w wielkim worze roznosił podarki.
Pieczono także specjalne korowaje – okrągłe chleby symbolizujące rok, gody, słońce i wiele innych świętości.
Z początkiem nowego cyklu słonecznego związany jest, obchodzony wciąż przez Małorusinów i Białorusinów,
obrzęd Bohatego lub też inaczej Szczodrego Wieczoru. Gospodynie pieką na tę okazję placki i pierogi, gotują
mięsiwo, chłopcy i dziewczęta chodzą też wtedy powtórnie z kolędą. Ze Szczodrym Wieczorem wiążą się
wróżby. Dziewczęta rzucają siemię lniane na ogień, a gdy ono z trzaskiem pęka, chłopcy wypowiadają
życzenia.
Jak pisze Z. Gloger [w Roku polskim, str. 103], lud wiejski od Odry do Dniestru miał jednakowy zwyczaj
kolędowania z turoniem, niedźwiedziem, koniem, kozą, żurawiem i wilkiem.
W Krakowie ze wsi Piasek tuż przed postem wleczono słomianą kukłę zwaną Comberem. Comber był to
kawał kloca (symbol Bodnyjaka), do którego zaprzęgano złapanego kawalera, a wieńcem z grochowin
zdobiono mu głowę [pisze o tym Oskar Kolberg w tomie V dzieła Lud].
Jak podaje K. Moszyński [w KLS], najważniejszą konstelacją nieba północnego jest w wierzeniach ludowych Wielka Niedźwiedzica, zwana też Wielkim Wozem.
Według M. Składankowej [Mitologia Iranu, str. 201], w wierzeniach, także słowiańskich, Wielkiej Niedźwiedzicy przeciwstawiane są Plejady jako gwiazdy ptasie (zwane nieraz: Kwoka i Pisklęta, Kwoczki, Kruki). Do dziś na Syberii niedźwiedź jest zwierzęciem podziemnym. Szamanów niedźwiedzich zakopuje się głęboko pod ziemią i w podziemia trafia po śmierci ich dusza, przeciwnie niż szamanów ptasich, których dusza ulatuje do nieba i których zwłoki chowa się w konarach drzew.
Niedźwiedź jest symbolicznym zwierzęciem Wiłów – Władców Boru, bóstw korzennych, ciemnozielonego lasu – uznawanego przez badaczy symboli kultury i wierzeń za ekwiwalent zaświatów [patrz M. Derwich i M. Cetwiński Herby, legendy, dawne mity oraz M. Eliade Złota gałąź].
Plejad jest siedem i konkurują one wyraźnie z Wielką Niedźwiedzicą do miana symbolu Lata. W Aweście
miano Plejad brzmi Perune, co jakże znacząco nawiązuje do pojęcia pioruna i słowiańskiego boga błyskawicy Peruna.
Święto Godów trwało według pewnych tradycji 12 dni, w czasie których z niecierpliwością i lękiem
wypatrywano pierwszej gwiazdy na ciemnym niebie [patrz np. M. Składankowa Mitologia Iranu].
O Godach dużo pisze wielu uczonych, między innymi Z. Gloger w Roku polskim i Encyklopedii staropolskiej, a także K. Moszyński w KLS t. III, str. 986–1009.
Warza warzy także potrawy na stół bogów i piecze co roku nowy Kołacz, który następnie Łado dzieli na 48 części-roków, a Perun tnie na kawałki swoją jarzęcą Kamienną Błyskawicą. Dzieje się to zawsze na wiosnę. W owym najważniejszym z wypieków pomaga Warzy Rosza, która miesi ciasto. Mąkę na Kołacz miele boski młynarz Rgiełc, a ziarna przez cały rok zbierają z pól welańskich Żywia, Obiła i Reża. Odmienice, bogunki Źrzebów, posypują gotowy chleb makiem. Mak ów układa się ponoć w taki kształt, jaki jest Obraz Świata na kawałku Bai, który odpowiada owym 48 rokom. Co roku bogowie zjadają cały Kołacz, ale ucztę zaczyna ten, który danemu rokowi przewodzi. Prócz Kołacza, Warza przygotowuje przez cały czas inne święte potrawy, takie jak Knysze, Kaszę, Korowaje, Kutje, Kraszanki, Krupniaki, Kładziwo oraz napoje zwane Krużami. Bogowie spożywając Kołacz odradzają swoje siły, nadają sobie wieczną młodość, spożywając Kładziwo odnawiają wieczny żywot, zjadając Knysze zapewniają sobie wieczne zdrowie, a dzięki Kutii wieczyste powodzenie.
Bagietki to pozostałość południowoeuropejska po obrzędowym pieczywie
dla Dziadów na ich Tany w ramach innych obrzędów Tanów Większych –
takich jak na przykład Gody; było to dawniej pieczywo w kształcie
podłużnych kładek, mostów i drabin, które niesiono za zmarłym i palono
ze zwłokami na żarniku. Służyły one duszom zmarłych w zaświatach do
„opuszczania się ” ze szczytu Szklanej Góry Wąwel przez otwór na
wierzchołku do Jaskini Skonu – Komory Sowiego. Są to wypieki zwane
Kładziwo – chleby ofiarne, pierwowzory chlebów pokładnych znanych między
innymi z biblii, tyle że o kilka tysięcy lat starsze jeśli idzie o ich
pochodzenie, towarzyszące pogańskim pogrzebom ze spaleniem zwłok.
Zanim wprowadzono zwyczaj dzielenia się opłatkiem wśród Słowian
powszechny był podczas Święta Godów w dzień uczty, którą dzisiaj
nazywamy Wigilią zwyczaj łamania się kromką Kołacza. Kołacz pieczony
własnoręcznie w domowym piecu chlebowym, był tym obowiązkowym pieczywem,
służącym do „łamania się” i do wzbogacenia smaku pozostałych podawanych
potraw. Jak zauważacie wśród potraw wigilijnych nie ma ziemniaków, bo
ziemniaki są tworem obcym, przywiezionym z Ameryki Południowej. Ich
miejsce zajmuje kasza jaglana.
Korowaj – pieczywo przeznaczone Rgłom i Sporom
Pogańskość obrzędowej uczty wigilijnej i dzielenia się opłatkiem
Spożywanie natury i istoty samego bóstwa poprzez spożywanie fizycznego
pokarmu (komunia święta) jest praktyką pogańską. Jakkolwiek jest to
zaskakujące mówi o tym nawet sama Biblia:
„Ty
zaś nie wstawiaj się za tym narodem, nie zanoś za niego błagań ani
modłów, ani też nie nalegaj na Mnie, bo cię nie wysłucham. Czy nie
widzisz, co czynią w miastach Judy i na ulicach Jerozolimy? Synowie
zbierają drewno, ojcowie rozpalają ogień, a kobiety ugniatają ciasto, by robić pieczywo ofiarne dla
królowej nieba, a nadto wylewają ofiary z płynów dla obcych bogów, by
Mnie obrażać. […] Wszyscy mężowie, którzy wiedzieli, iż żony ich
składają ofiary obcym bogom, i wszystkie kobiety stojące w wielkiej
gromadzie oraz cały lud mieszkający w ziemi egipskiej, w Patros,
odpowiedzieli: Nie posłuchamy polecenia, jakie nam przekazałeś w imię
Pana. Raczej wprowadzimy w czyn wszystko, co postanowiliśmy sobie:
składać ofiary kadzielne królowej nieba, składać na jej cześć ofiary
płynne, podobnie jak to czyniliśmy my, nasi przodkowie, nasi królowie
oraz nasi przywódcy w miastach judzkich i na ulicach Jerozolimy. Wtedy
mieliśmy pod dostatkiem chleba, powodziło się nam dobrze i nie spotkało
nas nic złego. Od czasu, gdy zaprzestaliśmy składać królowej nieba
ofiary kadzielne i płynne, cierpimy niedostatek wszystkiego i giniemy od
miecza lub głodu. A kobiety powiedziały: Ilekroć składamy królowej
nieba ofiary kadzielne i płynne, czyż nie za wiedzą naszych mężów przygotowujemy dla niej ciastka z jej wizerunkiem albo wylewamy płynne ofiary?” (Jeremiasza 7:16-18; 44:15-19)
Sami
Izraelici służąc obcym bogom sporządzali dla nich ‚ciastka z
wizerunkiem’ bóstwa, które były następnie składane w ofierze temuż
bóstwu. Powszechną pogańską tradycją było następnie spożywanie pokarmów i płynów ofiarowanych bóstwom, głównie na zasadzie wspólnych obrzędowych uczt.
W jakim
celu spożywano i spożywa się nadal pokarmy, które najpierw ofiarowywano
bogom lub Bogu? Otóż spożywanie pokarmu ofiarowanego bóstwu czyni
człowieka bardziej duchowym i zbliża go do bóstwa, gdyż ofiarowany
pokarm staje się uduchowiony i boski, poprzez uobecnienie się
boga/energii w nim, za sprawą dokonanego obrzędu/aktu wierzeniowego.
Pokarm ofiarowany bóstwu przestaje być zwykłym pokarmem, staje się
nośnikiem natury bóstwa gdyż widzimy w nim ową boską naturę, poprzez
nadanie temu aktowi mocy magicznej – czyli duchowej uruchomiamy w sobie
świadomość obecności boga/energii/mocy/siły kosmicznej w produktach z
których powstał pokarm poświęcony danemu bogu jak i w potrawie wykonanej
z owych produktów. Akt Świadomy łączy nas ze Świadomością Nieskończoną i
materialną siłą zawartą w pokarmie, roślinie, uruchamia w Nas ową boską
cząstkę Piąty Element który łączy się z bogami/energiami i z Bogiem
Bogów.
Dlatego
też, Rodzimowiercy sporządzają na przykład ciasta z wizerunkami bóstwa
królowej niebios, a po ofiarowaniu ich bogini zjadający takie ciastka
uruchamiają owym świadomym aktem moc Królowej Niebios w sobie i tym
samym mają udział w jej boskiej mocy, w jej boskiej naturze. Poganie
(czyli my rodzimowiercy polscy) wierzymy więc, iż wypieki z wizerunkami
bóstwa lub innych symboli bóstwa (znaków, czert, taj, zwierząt i roślin
totemowych) ulegają transubstancjacji w wyniku ofiarowania ich danemu
bóstwu i sama istota bóstwa staje się obecna w owych wypiekach i
pokarmach, jako uruchomiona aktem świadomości poprzez wyróżnienie aktem
rytualnym/magicznym czynności poświęcenia.
W Biblii
przytacza się dowody, że istotnie bóstwo uruchamiało się w obrzędowych
pokarmach czy też poprzez nie. My poganie/rodzimowiercy wiemy, że nie
jest to żadne niezwykłe zjawisko lecz zwyczajna manifestacja Świadomości
Nieskończonej w obiektach materialnych, i że ma tu miejsce zwykła
procedura uruchomienia mocy poprzez obrzęd. Według Biblii, mimo, że
pokarm (np. ciastko) pozostawało zwykłym ciastkiem i wino czy inny napój
pozostawał zwykłym napojem, bóstwo rzeczywiście wchodziło w
spożywających pokarmy ofiarne wyznawców, przez co mogli oni doświadczać
różnego rodzaju stanów uniesienia oraz wysokich duchowych i
emocjonalnych doznań:
Tak zwani
„prorocy starotestamentowi” napotykali na poważne problemy w walce z
tego typu pogańskimi praktykami, gdyż ludzie spożywający ofiarowane
pokarmy doświadczali nierzadko wysokich duchowych doznań o charakterze
odmiennych stanów świadomości. Ponadnaturalne cuda związane z ofiarami
składanymi pogańskim bogom także miały miejsce umacniając w przekonaniu
co do prawidłowości i spełnienia ofiary wyznawców danego bóstwa (Wyjśćia
7:11.22; 8:7; Powtórzonego Prawa 13:2-4; Nahuma 3:4; Dzieje Apostolskie
8:9-11; Apokalipsa 16:14; 18:23).
Historia i
archeologia także potwierdzają istnienie pogańskiej wiary w
transubstancjację i fizyczne spożywanie istoty bóstwa poprzez zjadanie i
picie ofiarowanych mu pokarmów:
Jednym z
najlepiej udokumentowanych tego typu obrzędów jest staroceltycka
uroczystość Lammas (Święto Chleba) obchodzona niegdyś z okazji
pierwszych żniw od zmierzchu 1 sierpnia do zmierzchu 2 sierpnia. Jako że
oddawano wówczas cześć bogu Lugh (utożsamianemu ze Słońcem i jako Moc
Słońca odpowiadającemu za obfitość płodów ziemi) uroczystość tą nazywano
także Lughnasadh. Jednym z głównych obrzędów tego święta było pieczenie
chleba w kształcie bóstwa, który następnie spożywano. Zboże umierało po
to, aby jedzący je ludzie mogli żyć. Obrzęd ten jest po dziś dzień
obchodzony przez brytyjskich pogan (rodzimowierców).
Spożywanie
bóstwa poprzez zjadanie ofiarowanego uprzednio chleba było zakorzenione
także w wierze przyrodzonej Azteków. Wierzenia te zostały dosyć
obszernie opisane przez katolickiego zakonnika-dominikanina imieniem
Diego de Duran w dziele „Historia Antiqua de la Nueva Espana” z roku
1585. Chleb komunijny nazywany był przez Azteków ‚tzoalli’ – poświęcony
przez kapłanów i rozdzielany wszystkim podczas wspólnej uczty uważany
był za ciało bóstwa.
Wiarę w
udział w boskiej naturze poprzez spożywanie fizycznego pokarmu można
odnaleźć także w kulcie Dionizosa i Bachusa oraz w mitraizmie. Dzięki
malowidłom ściennym w licznych grobowcach wiemy także, iż podobna
praktyka miała miejsce w starożytnym Mlekomedirze (Egipcie) i była
związana z kultem Ozyrysa/Koszerysa (Przepląta) – tamtejszego boga zboża
i umarłych. Corocznie pieczono specjalne ciasta zbożowe w kształcie
człowieka będące podobizną Ozyrysa, które składano mu w ofierze a
następnie zjadano. Podobnie jak w przypadku celtyckiego Lammas także i
tu spożywanie pokarmu poświęconego bóstwu było połączone z prośbą o
pomyślne zbiory w roku przyszłym. Zboże umierało i odradzało się
ponownie podobnie jak sam Ozyrys. Na malowidłach ściennych źdźbła zboża
ukazane są nierzadko jako wyrastające z postaci Ozyrysa, tak więc
Mlekomedirczycy (Egipcjanie) wierzyli, iż duch/natura/energia Ozyrysa
jest zawarta w zbożu. Potwierdza to inny mit o Ozyrysie powszechnie
uznawany przez Egipcjan – według tej opowieści Ozyrys został
poćwiartowany a jego szczątki rozrzucono po ziemi Mlekomediru (Egiptu).
Obróciły się one w pył i ciało i duch boga przeniknęły Ziemię i z nich
to wyrastało zboże. (James Frazer, The Golden Bough /Carmichael, Calif.:
Touchstone Books, 1996/).
Tak
więc widać wyraźnie, iż pieczenie ciast w kształcie bóstw lub z ich
wizerunkami, albo w kształcie zwierząt czy roślin będących symbolami
tych bóstw było starożytnym obrzędem pogańskim praktykowanym
powszechnienie prze wszelkie Wiary przyrodzone – naturalne na całej
Ziemi. Podobnie też przekonanie o spożywaniu cząstki bóstwa poprzez
konsumowanie ofiarowanego mu pokarmu istniało nie tylko w Koryncie i nie
tylko za czasów apostoła Pawła. Idea o społeczności z Bogiem, udziale w
Jego naturze i uduchowieniu dzięki zjadaniu i piciu ofiarowanych mu
pokarmów ma czysto pogańskie, rodzimowiercze korzenie.
Zatem spożywając wieczerzę wigilijną złożoną z 12 potraw spożywamy
poświęcone 12 Mocom pokarmy ofiarne, którym świadomie oraz poprzez
czynności rytualne nadajemy odmienny charakter niż ma akt zwykłego
sycenia głodu zwyczajną potrawą tego samego rodzaju co spożywane w
obrzędowej uczcie i poświęcone uprzednio bogom. Ten akt ma charakter jak
najbardziej racjonalny i jest uprawniony, jako że nasza Świadomość
kształtuje porządek materialny wokół nas, a rzeczy mają taki
charakter/działanie/naturę, jaką im nadajemy, są takie jakimi je
stwarzamy. Uruchamiając świadomie moc w sobie i łącząc ją z mocą
energii/bóstwa umiejscowionego w potrawie obrzędowej łączymy się z samym
bóstwem/energią reprezentowaną poprzez stworzony przez nas symbol. Jest
to czynność wizualizacji przeniesiona na przedmiot żywy, zawierający
określone energie i składniki w sobie, które łączą się z naturą bóstwa
jakie on reprezentuje.
Jest to oczywiste, że inne składniki zawiera w sobie groch a inne
kapusta kiszona. Jeszcze inne zawiera w sobie ugotowana kiszona kapusta z
grochem , która jest jedną z rytualnych obrzędowych potraw wigilijnych.
Nie jadamy wtedy surówki z kapusty kiszonej, tylko kapustę gotowaną.
Innego rodzaju moce i związki chemiczne/energie kosmiczne związane są
w żywych produktach roślinnych takich jak grzyby i kapusta kwaszona.
Inny skład chemiczny (bardzo skomplikowany) ma miód, inny mak, inny
ziarna pszenicy, a jeszcze inny jest skład suszonych winogron
(rodzynki). Wszystkie te składniki roślinne są pełne alkaloidów i
witamin oraz przeróżnych minerałów i lotnych substancji, a także
występujących w związku z nimi i na ich powierzchni i we wnętrzu,
bakterii (jednokomórkowców). Łącząc je w jedną obrzędową potrawę – kutję
– dokonujemy pewnej syntezy składników, a nadając aktowi zjedzenia
charakter czynności duchowej, połączonej z zabiegiem magicznym,
uruchamiamy cały proces związany z własną świadomością i zewnętrzną
świadomością zawartych w produktach i potrawie „związków”.
Że tak jest i że jest to zjawisko i działanie o charakterze
materialnym i fizycznym, trudno racjonalnie, moim zdaniem, zaprzeczyć.
Uczta Wieczoru Wigilijnego wiąże się z toczącą się Bitwą Niebieską
zwaną Dzikimi Łowami na Światło Świata. W Bitwie tej biorą udział
Zaświaty, a więc jest ona udziałem PRAWI: Weli i Nawi. jako dzień i noc
poświęcona Zaświatowej Bitwie jest też w naturalny sposób związana z
czcią dziadów, pamięcią o zmarłych. Z tego właśnie powodu – tak jak przy
wszystkich Świętach /Tanach poświęconych Zmarłym – nie jada się mięsa.
Bo mięso pochodzi z istot żywych – zwierząt. To je odróżnia od pokarmów
roślinnych że zawiera w sobie tę samą lub taką samą krew jak krew
człowieka, w odróżnieniu od płynów roślinnych. Zatem tylko roślinne
płyny i potrawy spożywa się, gdy urządzana jest uczta obrzędowa związana
z zaświatami i światem Zmarłych. Oto dlaczego nie jada się w ten dzień
mięsa. Nie ma to nic wspólnego z postem, pokutą, adwentem ani Jezusem.
A więc wieczór wigilijny to akt magiczny i ma moc magiczną o ile potrafimy ją uruchomić w sobie i na zewnątrz.
Jakie jest właściwie znaczenie potraw i składników tworzących potrawy Wigilii i Szczodrego Wieczoru
według katolicko-ateistycznej Wikipedii:
Szczodry wieczór. Dzień Trzech Króli, jako dzień darów
składanych przez królów Jezusowi, zwano „szczodrym dniem”, a
poprzedzający to święto wieczór zwano „szczodrym wieczorem”, w który
rozdawano dzieciom, czeladzi i krewnym upominki i pierogi, zwane
„szczodrakami”. Szczodry wieczór zakończał „święte wieczory”, t. j.
wieczory od Bożego Narodzenia do Trzech Króli, w które nie godziło się
pracować tylko śpiewać kolędy i zabawiać towarzysko. O zwyczaju tym mówi
stare przysłowie naszego ludu: „Od Godów do Nowego Roku, siedź prządko
jeno do zmroku, a od Nowego Roku do Trzech Króli – do samej wieczerzy”.
Rawita (Gawroński) wydał książeczkę p. n. „Szczedrówki powiatu
Dobromilskiego” (Lwów, 1899 r.).
Szczodraki o jakich tutaj mowa to pierogi trzykątne, nic innego jak
KNYSZE, Pierogi Ruskie lub Pierogi z Kapustą Słodką i Cebulą albo
Pierogi z Serem, albo Pierogi z Kapustą kiszoną i Grzybami, a także
Pierogi Grzybowe zwane Uszkami (ze smażoną cebulą) do Barszczu
Czerwonego wigilijnego, odświętnego. Wszystkie te rodzaje pierogów są
pełnoprawnymi potrawami wigilijnego stołu. Szczodry Wieczór tym samym
rodzajem pokarmów czcił (Iskon Iskry) Koniec tych świąt które Zaczynał
(Iskonił Iskrą) Wieczór Wigilijny – Święto Godów, Narodziny Światła
Świata, zwane też Kraczunem (Kra-czyn).
Jakie jest zatem to drugie dno, ukryte, magiczne znaczenie potraw
spożywanych w Wigilię i Szczodrak, o którym etnografowie polscy i w
ogóle wszelcy etnografowie chrześcijańscy zdążyli zapomnieć, a które my
Poganie Polscy kultywujemy pod czas Świąt Godowych?
 |
| U nas, pogan polskich nadal wypieka się je także w kształcie drabin dla dusz zmarłych. |
Miód
Miód, od wieków uważany jest za napój bogów (nektar, ambrozja)
który chroni przed chorobami (demonami, ciemnymi mocami
chorobotwórczymi) i jest wiązany z bogami Sporu (Sporzenia,
Przysporzania) a więc zapewniając zdrowie i siły witalne zapewnia też im
dobrobyt, pomyślność i zachowanie krzepkiej młodości przez długie lata.
Złoty kolor miodu jest kolorem bogów Sporu nazywanych Złotym Dziadem –
Sporem (Złotowąsem, Usładem, Us-złatem, Innowąsem, Us-Inszem, Usinszem) –
i Złotą Babą – Sparyszą, Sporzychą, Sporzą, Średczą, Śródą, Ośródą,
Śreczą, Ośradunicą.
Mak
Mak, posiadający właściwości usypiające, uważany jest przez
wyznawców Wiary Przyrodzoney Słowian za symbol łączności z Welą i
Zaświatami, ze światem Ducha, Prawią a więc także ze Światem zmarłych –
Nawią. Podczas snu, który jest nazywany „bratem śmierci” człowiek
przenosi się w wymiary duchowe i nawiązuje o wiele łatwiej kontakt z
bogiem w sobie oraz z bogami na zewnątrz (Podświadomość i Nadświadomość,
Świadomość Nieskończona).
Makosz nosi tytuły Pana Wyroków Świata, Pana Źrzebu-Zrębu i Pana Osądu-Przeznaczenia
i posługuje się Złotą Trójgłową Makówką lub Srebrną Trójmakówką oraz Złotymi Nożycami.
Wspomagają go boginki Mamuny. Mokosza jest Panią Bytu i Wiergu, Panią Wyroku, a posługuje
się nieodłącznym Złotym Sitem-Przetakiem. Ma też Złotego Pająka, który spina szatę na jej piersi
niczym brosza, ale jest żywy i wykonuje wszystkie polecenia bogini. Jej pomocnicami są boginki
Odmienice.
Kapusta/Łopuch
Jak wiemy w główkach kapusty i łopianie znajduje się duszyczki
nowonarodzonych bytów. Mało kto z dzisiejszych etnografów polskich wie
jednak, że owo wierzenie nadal znajduje odzwierciedlenie w nazewnictwie
związanym z łopuchem i kapuchą, a sednem jest nazwa rdzenia-korzenia
tych roślin, w obu wypadkach korzenia palowego, sięgającego Serca Ziemi –
nazywanego także i dzisiaj „głąbiem” bądź „głąbem”.
Czy muszę tłumaczyć, iż ródzie – ródne rodki („złyrudzie” i
„dobrudzie” oraz po prostu „zarudzie” wszelakie) pochodzą z Głębi Wszego
Świata, z Głąbi Rzeczy Istności, że wywodzą się też po części z
Pramatki Nicy? Łopuch także posiada korzeń palowy, głębinowy – głąb i
ten jego korzeń jest jego najbardziej odżywczą częścią, którą
wykorzystuje się do przyrządzania potraw. Łopuch to inaczej Łapiduch,
roślina powodująca, że zawinięte w nią mięso nie psuje się, zachowuje
długo świeżość. W podaniu mitologicznym w Liść Łopucha zawinięta została
Głowa Kupały. Miano Kup-pała (Kąp-Pała, Kap-Pała, Kap-Pucha) wiąże się
bezpośrednio z rozrodczą funkcją tego bóstwa, z orzywicznym
(ożywczo-orzym-orzeźwiającym) działaniem tego rodzaju płomiennej (płoń),
ognistej mocy jaki reprezentuje tutaj on w swojej męskiej postaci (inne
jego miana Krasz-Krzeszeń-Kryszeń, Dziw-Dziwień). Na Głowę
Kupały-Kapuchy, Kapusty (kąp-pust, roślina kopana, kąp-pust i
kap-puszczająca) przeniesiono te funkcje „oż(rz)ywiania” i
„balsamowania” pokarmów. Uczyniono tak nie z powodu głupoty, zabobonu,
kretyńskich wierzeń w duchy czy innych tego typu prostackich
interpretacji wiedzy o czarach. Już dziesiątki wieków temu znano
właściwości liści kapuścianych, które człowiek „nowoczesny” z trudem
dzisiaj odkrywa na nowo. Liść kapusty przyłożony do ciała LECZY, wyciąga
z niego chorobę, oczyszcza z bakterii, goi rany, likwiduje stany
zapalne i rozgrzewa (np. leczy reumatyzm). Nie bez powodu Kap-kąp to nie
tylko zadaszona święta figura, ale przede wszystkim ofiara, święty
pokarm, żertwa bogów bogom poświęcana. Kapalica to napój, woda pozostała
po produkcji sera, czyli serwatka. Niesłychanie zdrowa rzecz, kwaśny
orzeźwiający napój. Także kapusta posiada swoją formę kwaszoną kąpuchę,
kapuchę. Tę nazwę uznaje się obecnie za prostacką i wiejską,
nieliteracką, lecz potoczną i prymitywne określenie, ale jest to
określenie prastare kąpu – kwaśnego soku, w tym wypadku pochodzenia
roślinnego, a nie zwierzęcego, lecz mającego ten sam mleczny charakter
co serwatka-kapalica, odwar powstały po serze, czy kefir. Powstanie
obydwu tych rodzajów pełnego witamin i mocno odżywczego płynu wiąże się z
aktywnością tych samych bakterii, kwasu mlekowego. Obydwa te płyny
wykorzystuje się do wytworzenia pożywnej zupy – KWAŚNICY. Jajko na
twardo i biały ser jest częścią tradycyjnego żuru harpąckiego, czyli
harskiego żurku podkarpackiego – białego barszczu z zakwasu żytniego,
albo kwaszonych łodyg rośliny barszcz zwyczajny, lub pokrzywy zwyczajnej
(barszcz zielony, czeczeński).
Mogiczny-Magiczny (leczniczy) Mogt (mogtuwija, moc) Kapusty
Wśród najbardziej cenionych środków medycyny ludowej czołowe miejsce
zajmuje kapusta. Surowa kapusta może być w leczeniu tym, czym jest chleb
w żywieniu. Ze swych niezwykłych właściwości leczniczych kapusta znana
jest od ponad 4.000 lat. W starożytnym Rzymie kapustę uważano za
panaceum na wszelkie choroby. Cenzor Katon twierdził, że dzięki kapuście
Rzymianie przeżyli sześć wieków bez lekarzy, a wczesne ludy Egiptu w
dowód uznania wystawiły kapuście świątynię.
Leczy nerwy, szkorbut, artretyzm i kaca
Pitagoras zalecał codzienne spożywanie surowej kapusty jako środka
leczącego choroby nerwowe. Żeglarze jedli kapustę, by nie dopuścić do
szkorbutu. Surową kapustę uważano za środek czyszczący krew i skórę,
odtruwający wątrobę, leczący artretyzm, bóle głowy, kaca… i trzeźwiący
alkoholików. Zauważywszy, że kapusta odświeża krew stosowano ją dla
odzyskiwania sił w stanach wyczerpania i rekonwalescencji.
Mineralna bomba
Mnóstwo badań naukowych potwierdza słuszność stosowania kapusty w
przeszłości, bowiem kapusta wspaniale chroni przed infekcjami,
przeziębieniami, kaszlem, grypą, stymuluje odporność organizmu i
produkcję przeciwciał. Lecznicze właściwości ma kapusta w każdej
postaci: surowa, gotowana, duszona, kiszona, surówki, sok.
Kapusta biała, włoska i czerwona, zwłaszcza surowa lub lekko
sparzona, jest niezwykle cennym pożywieniem, zawiera moc witamin i
minerałów, m.in. siarkę, krzemionkę, magnez, wapń, miedź, jod… Dzięki
zawartości chlorofilu, żelaza, miedzi i magnezu kapusta jest znakomitym
środkiem przeciw anemii, a dzięki zawartości siarki antyseptycznie
działa na drogi oddechowe.
Zdumiewające właściwości
Wbrew nieuzasadnionym uprzedzeniom kapusta jest nadzwyczaj korzystna
dla żołądka i jelit – szczególnie w postaci soku – a dodatek kminku z
majerankiem ułatwia jej trawienie. Kapusta kiszona jest również
korzystna dla naszych organizmów, bowiem zawiera fermenty i enzymy
ułatwiające trawienie tłuszczów i błonnika. Kiszonej kapusty nie należy
płukać, gdyż niszczymy fermenty mlekowe, silnie dezynfekujące przewód
pokarmowy. Dodanie do kapusty wędlin, mięs, tłuszczów zwierzęcych czyni
ją ciężko strawną.
Kapusta zdumiewająco leczy wrzody zewnętrzne i wewnętrzne. Zjadana na
surowo wyściela błonę śluzową przewodu pokarmowego ochronnymi,
kleistymi substancjami i przynosi ulgę w chorobie wrzodowej, nieżytach,
zgadze, wrzodziejącym zapaleniu jelit… Regularne spożywanie kapusty
zapobiega zaparciom, działa leczniczo na wątrobę, zmniejsza podatność
zachorowań na raka, obniża poziom cukru w krwi, dlatego powinni ją
spożywać także diabetycy.
Świeże liście i sok
Szczególne właściwości
mają świeże liście kapusty i wyciśnięty z nich sok. Działają kojąco,
antyseptycznie i leczniczo, usuwając toksyny ze skóry. Okłady z wymytych
liści (z wyciętymi grubymi nerwami) i rozgniecionych, by puściły sok
leczą rany, oparzenia, odmrożenia, stłuczenia, wrzody, czyraki,
pęcherze, ukąszenia owadów, opryszczkę, półpasiec, nerwobóle, ból głowy,
migreny…, działają przeciwzapalnie przy puchnięciu stawów. Przykładane
na klatkę piersiową leczą kaszel, katar, zapalenie oskrzeli. Przykładane
na podbrzusze leczą zapalenie pęcherza, kolkę nerkową, dolegliwości
żołądkowe, jelitowe, wątrobowe, wzmagają wydalanie płynów. Przykładane
na stawy i kończyny leczą reumatyzm, postrzał, rwę kulszową, gruźlicę
stawową i kostną, nerwobóle, żylaki, owrzodzenia… Przykładane na twarz
leczą nerwobóle zębowe i nerwu twarzowego.
Świeży sok z kapusty
leczy łupież, oparzenia, odmrożenia, ukąszenia, trądzik, opryszczkę,
liszaje, gangreny, czyraki, martwice, guzy, nowotwory, hemoroidy,
egzemy, rany zaniedbane, katar, grypę, głuchotę…
Często spożywane surówki
z kapusty bogatej w sole mineralne i witaminy i świeży sok kapusty
działają podobnie do antybiotyków, zapewniając wzmocnienie i regulację
organizmu oraz odporność na działanie czynników chorobotwórczych.
 |
| knysz, czyli pieróg-piRogA (KA dla RA, czyli Łódź Osta/Ista,
Pir-RO-k/g-RA do Zaświatów). Czy zauważyliście jak wiele świętych potraw
ofiarnych dla bogów, wymienianych w tym artykule zawiera tę znaną także
w Egipcie (Mlekomedirze) cząstkę KA, która oznacza łódź? Czy zauważacie
że RA to także egipska nazwa Światła Świata, przez niedouków
anglosaskich, którzy odkrywali skarby Egiptu przypisana wyłącznie do
Słońca? Także słowo pieróg-piroga-knysz ma swoją inną nazwę knaga
(KnAga) – jest to nazwa określająca dawniej łódź z okutym dziobem
przeznaczoną do abordażu. Nazwa ta przetrwała w żeglarstwie właśnie dla
okucia. (KołAcz, Knysz/KnAga, KAsza, KorowAj, KutjA, KrAszanka, KrupniAk
(po śląsku krupniok), KłAdziwo, Kruż/KrĄż). |
Pieróg- Knysz/Knaga
Obrzędowe pieczywo wypiekane na cześć Chorsów nazywało się knysz. Miało ono kształt dużego pieroga
o trzech rogach, nadziewanego mięsem i tłuszczem zwierząt ofiarnych.
Chorsowie (Ksnowie) posiadają jako cały ród: olchę i dereń (świdwę), łasicę i kota, kruka,
dziurawiec, chrzan, dzwonki, pokrzyk i piołun, majkę pryszczel (kantarydynę), kamień księżycowy,
cynę, miesiąc listopad, maść biało-błękitną, taję H, gramotę c, czertę 2, liczbę 20, z rzeczy
– kadzidło i knysze (pierogi), na Weli Niwę Księżyca i Cynowy Tyn na niej.
Knyszami nazywano wielkie, trzykątne obrzędowe pierogi z serem, pieczone na ofiarne uczty dla Chorsów.
Niektórzy mówią, że Martwica to rzeka, przez którą nikt przepłynąć nie może, bowiem
jej woda jest tak lekka, że nikogo żywego na sobie nie utrzyma. Prawda jest jednak taka, że
zwykły człek, zwykłą łodzią, nie może w ogóle przepłynąć żadnej części Rzeki Rzek – cała
ona bowiem jest wypełniona wodą lekką, chociaż nie martwą. Nie utrzyma również żadnego
przedmiotu materialnego, nawet piórka. Jedyny sposób, żeby ją pokonać, to płynąć w pierogu-knyszu,
będącym wypiekiem ofiarnym. Wielki pieróg-piroga jako święte pieczywo nie zatapia
się w świętych wodach.
Niwa Radogostów od wschodu wcina się długim ryjem pomiędzy Niwę Dziewów, mającą
kształt serca, a Krainę Księżyca, mającą kształty knysznej łodzi-pirogi.
Bierło płynął w „pirodze” – łodzi ulepionej z ciasta i wypieczonej przez Plątwę w Piecu Spora. Owo pieczenie dało łodzi niezbędny spor powodzenia. Rzeki Nawi są wypełnione „lekką wodą”. Jest to coś innego niż żywa woda, czarna (martwa) woda czy woda ognista. Lekka woda nie może utrzymać na swej powierzchni niczego w ogóle, podczas gdy martwa woda tylko niczego żywego. Jedynym zdolnym ją przepłynąć obiektem jest łódź pierożna, zrobiona z poświęconego bogom ofiarnego knysza-pieroga. Piroga ma trójkątny kształt. Innym sposobem pokonania lekkiej wody jest jej zaklęcie, nasmarowanie ciała knysznym ciastem albo pewnym zielem.
Władców Nieba, Ognia i Błysku, tę trójcę Niebiańskich rodzin boskich, często przywołuje się razem,
bo wszyscy oni są uważani za zajmujących się Koroną Drzewa Drzew, za tych, którzy przebywają
na wysokościach, nie dbając o to, co jest na ziemi, lądach lub głębiej – pod powierzchnią wód,
albo w Podziemiach. Nie jest to prawda do końca, bo co się rozgrywa wysoko na Niebie – także
na tym Głębokim i Dalekim – ma wielki wpływ na każde jestestwo i wydarzenie dziejące się nisko.
Dowodnym przykładem takowego wpływu jest Księżyc, który gdy się pojawia w swojej Srebrnej
Knysznej Łodzi, powoduje wzbieranie wód, ich przypływy i odpływy, krwawienia u kobiet,
chodzenie przez sen u ludzi wrażliwych, szaleństwo i natchnienie u wybrańców.
Kasza (jagła)
Kasza jaglana zawiera rzadko występującą w produktach spożywczych
krzemionkę, mającą leczniczy wpływ na stawy, a także korzystnie wpływa
na wygląd skóry, paznokci i włosów. Jako jedyna wśród kasz jest zasadotwórcza.
Kasza jaglana ma właściwości wysuszające i antywirusowe. Stąd jaglankę podaje się przy przeziębieniu i zapaleniu górnych dróg oddechowych.
Kaszę jaglaną często gotuje się w wodzie wymieszanej pół na pół z mlekiem – zyskuje wtedy delikatniejszy smak.
Ugotowana na sypko, jest dodatkiem do duszonych mięs. Smakuje na słodko
z owocami, nadaje się też do zapiekanek, zagęszczania zup i potrawek,
robi się z niej kleiki. Grubo zmieloną dodaje się do ciasta na płaskie
chlebki.
Pszenica
Złote ziarna są również symbolem sporzenia-przysparzania, mnożności, bogactwa, rozrodczości. To nasiona Spora
Susz śliwkowy i jabłkowo-gruszkowy, rodzynki (susz winogronowy)
Kilka śliwek (100 g) zawiera:
Energia – 100 kcal (świeże) 365 kcal (suszone)
Witamina C 3 – 17 mg
Karoteny – 0.40 mg
Błonnik – 1.7 g (świeże) 9.0 g (suszone)
Polifenole ogółem – 200 – 320 mg
w tym, katechiny – 1.5 – 7.5 mg
kwas chlorogenowy – 3 – 13 mg
Śliwki należą do najpopularniejszych owoców pestkowych w Polsce.
Dzięki różnorodności uprawianych odmian śliwek w Polsce można je
spożywać w stanie świeżym od połowy lata do jesieni. Najbardziej
cenionymi odmianami śliwek są węgierki, nie tylko z powodu swych walorów
smakowych, ale także przydatności technologicznej (suszenie,
konserwowanie, wyroby cukiernicze).
Oprócz witaminy C śliwki zawierają także prowitaminę A (beta-karoten)
oraz witaminę E, wszystkie zaliczane do grupy antyoksydantów, związków o
działaniu antynowotworowym. Go grupy tej należą także substancje
polifenolowe śliwek, w tym głównie katechiny i kwas chlorogenowy.
Najbardziej znaną właściwością śliwek suszonych jest ich działanie
przeczyszczające, które zawdzięczają wysokiej zawartości substancji
balastowych (błonnika) i zawartości magnezu powiązanego z pektynami
(rozpuszczalną frakcją błonnika). Właściwości regulujące czynności
przewodu pokarmowego posiadają także kompoty ze śliwek świeżych i przede
wszystkim suszonych. Ta właściwość śliwek jest szczególnie ważna dla
osób cierpiących na zaparcia. Wiadomo bowiem, że są one bezpośrednim
zagrożeniem w przypadku chorób nowotworowych jelita grubego, które w
statystykach światowych zajmują czołowe miejsce po nowotworach płuc i
piersi.
Zdrowie:
Suszone śliwki i kompot ze śliwek działają przeczyszczająco.
Codzienne spożycie 3 średniej wielkości suszonych śliwek lub 1/2
szklanki kompotu reguluje pracę przewodu pokarmowego i zapobiega
zaparciom.
Śliwki świeże są źródłem naturalnych antyoksydantów, w tym witamin
A,C,E oraz katechin i kwasu chlorogenowego, chroniących przed chorobami
nowotworowymi.
Osoby rzadko jadające śliwki świeże mogą początkowo odczuwać pełność i
wzdęcia, ale dolegliwości te ustępują po stosunkowo krótkim okresie
adaptacji.
Kutja
Stąd pochodzi prasłowiańskie kuti – kuć, czyli „kować” – kształtować przez uderzanie młotem. Kutja – potrawa bożonarodzeniowa, była niegdyś świętym obiadem (potrawą obiatną, ofiarą) przypisaną najprawdopodobniej rodowi Perunów.
 |
Nowe latko – dawne pieczywo
obrzędowe noworoczne, miały kształt krążków, z przyklejonymi do nich
małymi figurkami przedstawiającymi zwierzęta (zarówno hodowlane, jak i
dziko żyjące) i znajdującą się pośrodku postacią ludzką (przedstawiającą
pogańskiego boga-opiekuna zwierząt). Nowe latka pieczono w wigilię
Nowego Roku lub na Trzech Króli i zawieszano w eksponowanym miejscu
domostwa (np. na domowym ołtarzyku czy wśród świętych obrazów), celem
zapewnienia pomyślności w nadchodzącym roku.
Byśki (stworzunka) – dawne
obrzędowe pieczywo noworoczne, znane na Kurpiach, Warmii, Podlasiu i
Mazurach. Miało kształt zwierząt (hodowlanych i dzikich), niekiedy także laleczek, drabinek, pierścieni itp.
Byśki pieczono w wigilię Nowego Roku i
święta Trzech Króli. Stawiano je na parapecie okna lub domowym
ołtarzyku, czasem rozdawano także dzieciom jako smakołyk. Według
tradycji miały przynosić pomyślność w hodowli oraz zapewniać zdrowie,
powodzenie i pomyślność w nowym roku. Sczerstwiałe kruszono, dodając do
paszy dla zwierząt.
|
Ciasto – po północy
Kisiel
Kisiel był poświęcony Welesowi i Nyi
Ryb nie jadano – to wkład chrześcijański/katolicki w to święto
Ryb nie jadano ponieważ nie jadano w tym obrzędzie żadnego mięsa ani tłuszczu zwierzęcego.
Potrawy wyłącznie roślinne (postność, wegetarianizm tego dnia), tłuszcz , woda
Nietrudno zauważyć, że współcześnie na wigilijnym stole znajdują się
podobne potrawy, jakie jadano także i dawniej. Mało kto jednak wie, że
wiele z nich miało znaczenie obrzędowe w rozumieniu Starej Wiary
Przyrodzonej Słowian, czyli pogańskim. Każda zaś potrawa obrzędowa
pełniła i pełni dla Nas Pogan nadal co najmniej dwie dodatkowe funkcje
poza tym, że stanowi pożywienie – obie są funkcjami magicznymi, czyli
powiązanymi z Mocą – Mogtowiją – Wierzeniem i Wiarą. O magicznym
wymiarze tej uczty świadczy chociażby liczba potraw – 12. dawniej gdy
obowiązywał czas księżycowy a Krzywy Miesiąc – Świcień (Świbań) jeszcze
nie „zaginął” potraw było 13. Potem było już ich tyle ile miesięcy, ile
znaków zodiaku (ile Mocy – mogtów), a więc pozostawały w zgodzie z
porządkiem astronomicznym Wszchświata będącym odwzorowaniem na górze Sił
rządzących Ziemią i człowiekiem (na dole). 13 a POTEM 12 POTRAW BYŁO
PRZYPISANYCH I POŚWIĘCONYCH 12 MOCOM, to niejako im poświęcone żertwy,
strawy – obrzędowe potrawy ofiarne, dzielone przez bogów z ludźmi i
ofiarowane bogom przez ludzi.
Na wigilijny stół wędrowało oczywiście to co człowiek mógł znaleźć w
swoim najbliższym otoczeniu, to, co się rodzi w lesie, ogrodzie, sadzie
i na polu, czyli w środowisku bliskim człowiekowi, z którego człowiek
czerpie na co dzień pożywienie. Ale przecież widzimy, ze w tym zestawie
królują pewne składniki, inne zaś są tam nieobecne. Zwraca uwagę brak
potraw mięsnych i tłuszczu zwierzęcego, czy jajek – tak
charakterystycznych dla obrzędów Narodzin i Śmierci (urodziny i nadanie
dziecku imienia, zwane przez chrześcijan chrztem i obrzędy pogrzebowe).
Wbrew powszechnemu dzisiaj sądowi i postnym, umartwiającym charakterze
potraw tego dnia pochodzenie tego zwyczaju jest zupełnie inne, ani nie
biblijne ani nie nowo-testamentowe. Na stole Szczodrym musiały znaleźć
się orzechy laskowe, grzyby i miód, mak, owoce i kasza, groch i kapusta,
ale nie jajo ani jajecznica, najważniejszy .
Zarówno miód, jak i mak obficie występował w potrawach wigilijnych,
np. w kutii, czy kluskach z makiem. Kutia, czyli pszenica z makiem,
miodem i orzechami była typową potrawą ofiarną dla Bogów Sporzących
Bogactwo ludziom, żywemu dobytkowi, domowi i gospodarstwu.
Chrześcijaństwo przypisało tę potrawę zmarłym, „nie rozumiejąc” lub
„zapominając”, że jest ona przeznaczona głównie nie dla zmarłych lecz
dla bogów. Przychylność Bogów Sporu (Bogocy: Spora – Złotowąsego [Us
Złat, Spas, Sparysz] i Sporzy-Śreczy [Złota Baba] oraz ich dzieci
Żywiołów Mniejszych a także Mocy Bogactwa Domu – Radogostów i Bogactwa
Gospodarstwa – Rgłów).
 |
„Mify Narodow Mira”, pod redakcją Toporowa, o Sporyszu.
|
Kiedy pomyślę, że w Polsce są
„Rodzimowiercy”, którzy kwestionują istnienie takich bóstw jak
Przyroda-Rodżana czy Spor i Śrecza, po prostu brak mi słów dla takiego
braku podstawowej wiedzy i nieuctwa oraz maniakalnego przywiązania
wyłącznie do świadectw chrześcijańskich mnichów-siepaczy, którzy
wykorzeniali z premedytacją wiarę rodzimą i zacierali swoimi wyssanymi z
palca konfabulacjami jej treść, znaczenie i głęboki filozoficzny,
przyrodzony sens. Ci ludzie mają czelność stawiać sie w roli pośredników
między Rodzimowiercami, wyznawcami Wiary Przyrodzonej Słowian a Bogami
Przyrody!
Oczywiście wierzono, że w czasie wigilii i świąt Bożego Narodzenia
dusze zmarłych członków rodziny są obecne z biesiadującymi, ale nie
miało to nic wspólnego z dziecięco-naiwnym światopoglądem jaki
przypisują naszym przodkom współcześni etnografowie, „kościółkowi
naukowcy” czy też kaznodzieje katoliccy. Nikt nie wierzył w takie bzdury
jak przybywanie zmarłych na ziemię i ich zasiadanie za wspólnym stołem .
Duchom przebywającym w Zaświatach , na Weli, w Raju przeznaczano
symboliczne puste nakrycie. Dowodem tego jest, że na to puste nakrycie
nigdy nie nakładano potraw i nie oczekiwano, ze one znikną zjedzone
przez „ducha”. Podobne twierdzenia na temat Wiary pogan (Słowiańskiej
Przyrodzonej) w Encyklopediach, Wikipedii czy poważnych dysertacjach
naukowych są wynikiem niezrozumienia i przypisywania naszym przodkom
niejako automatycznie cechy PRYMITYWIZMU, który miał ich charakteryzować
w stosunku do „wyższej” kultury najeźdźczej – chrystianizmu rzymskiego,
który przyniósł feudalizm na ziemie Słowian czyli Niewolnictwo.
Suszone owoce
Łącznikiem ze światem zmarłych oraz pożywieniem dla dusz były np.
suszone owoce, które jako „martwe” już w samej swojej formie nawiązują
do zaświatów. Jedną z podstawowych potraw wigilijnych była też kasza:
jęczmienna, pęczak, jaglana, którą jako przysmak podawano z suszonymi
owocami, np. ze śliwkami, oraz z miodem. W niektórych rejonach
Podkarpacia z owocami podawano też fasolę, uważaną za symbol
doskonałości (jej kształt owalny miał symbolizować doskonałość).
Suszonymi owocami nadziewano też pierogi, a także gotowano z nich
kompot, znany także i dziś napój wigilijny.
Zarówno orzechy, jak i grzyby, pochodzące z lasu, przestrzeni
nieznanej i nieoswojonej, czyli z „zamkniętej krainy”, nawiązywały do
tajemniczego świata. Dodawano je zatem do dań wigilijnych, stąd też
popularna kapusta z grzybami, gołąbki zawijane w liście kapusty z
farszem z kaszy i grzybów czy zupa grzybowa. Kapusta, jadana w różnej
postaci, była uważana za symbol obfitości, urodzaju i bogactwa przez to,
że składa się z wielu liści.
Na wieczerzy wigilijnej nie mogło zabraknąć także i chleba, aby nie
brakowało go w następnym roku. W tradycji łemkowskiej wypiekano na tę
okazję specjalny chleb ze wszystkich rodzajów zbóż, tzw. kraczun. W jego
skórce formowano zagłębienie i wkładano tam czosnek. Takim chlebem
dzielono się przed wigilią.
Specjalnie dla dusz, które według wierzeń przybywały na ziemię,
przygotowywano też miejsce w domu. Np. na Pogórzu w tym celu zdejmowano z
kołków wiszącą odzież, aby mogły tam zasiąść dusze, przybywające w
postaci niewidzialnych ptaków, lub pozostawiano wolne miejsce przy
stole. Współcześnie uważa się, że dodatkowy talerz na stole przygotowany
jest dla niespodziewanego gościa.
Postność potraw
Według tradycji w Szczodry Wieczór (wigilię) jadano zazwyczaj
„postne” potrawy, bez tłuszczu zwierzęcego. Jedyną stosowaną omastą był
olej lniany lub konopny. W niektórych miejscowościach nawet ciasto
wigilijne, w którym jest cukier i masło, podawano dopiero po północy,
czyli już po Narodzinach Światła Świata.
Rodzaj potraw wigilijnych zależał od zamożności gospodarzy, ale
wegetariański charakter tych potraw nie wiąże się wcale z katolickim czy
chrześcijańskim obowiązkiem postu. Na Podkarpaciu nie jadano wówczas,
obowiązkowych dzisiaj ryb, które są katolickim/prawosławnym „wkładem” w
obrzędy Światła Świata.
źródło: https://bialczynski.wordpress.com/2015/12/23/magiczne-znaczenie-potraw-wigilijnych-czyli-dlaczego-jedliscie-to-co-jedliscie-24-grudnia/
